Het jaar 2022 is bijna voorbij. Voor veel ondernemers zal 2022 bekendstaan als het ‘jaar na de corona en de energiecrisis’. Sommige sectoren zijn hard geraakt, sommige (wonderlijk genoeg) niet.
Hoewel corona voor een uitzonderlijk situatie zorgde, vormt de pandemie geen reden om niet terug te kijken en te evalueren of jij jouw doelen voor 2022 hebt bereikt. Eigenlijk heeft ieder jaar wel een crisis, een ramp en een reden waardoor jij tegen jezelf kunt zeggen dat het een “bijzonder” of “moeilijk” jaar was.
Doe dit niet; besteed tijd aan een gedegen evaluatie van 2022.
Dit zijn onze vijf punten die jij als ondernemer zou moeten opnemen in jouw jaarevaluatie:
1. Heb ik mijn financiële doelen behaald?
Het is belangrijk om financiële doelen vóór het begin van het nieuwe jaar op te stellen. Aan het einde van het jaar kan de balans opgemaakt worden. Heb je de omzet behaald die je had verwacht? Hoe zat het met de winst per product en per project; heb je dit goed ingeschat? Waar heb je geld verloren en hoe kwam dat? Had je iets beter kunnen doen, zoals eerder factureren of duidelijkere afspraken moeten maken over de prijs?
Houd jezelf de spiegel voor; ben eerlijk over wat goed en wat niet goed ging. Ben trots op wat je hebt bereikt, en leer van je fouten zodat je deze in 2023 niet meer maakt.
Het is belangrijk om dit te doen voordat je het jaar hebt afgesloten, zodat je 2020 achter je kunt laten en met een nieuwe begroting 2023 in gaat.
2. Is jouw product of dienst beter geworden?
Ondernemers in dienstverlening en bouw leven vaak van project naar project. Handelaren proberen de volumes zo hoog mogelijk te krijgen. Transporteurs zoeken naar meer kilometers om te rijden. Op die manier gaan ze voor een zo hoog mogelijke omzet.
Op de lange termijn is dat alleen niet genoeg. Innovatie is belangrijk en ook jouw klanten verwachten dat jij jouw service, product of dienst steeds beter maakt. Jaar in, jaar uit.
Nú is dus het moment om te kijken hoe jouw product in het afgelopen jaar is verbeterd. Als jij je product/service/dienst vergelijkt met januari 2022, is jouw product/service/dienst dan beter geworden? Zou jouw klant van vorig jaar het verschil merken en zien wanneer hij nu hetzelfde bij jou zou afnemen? Hoeveel meer waarde heeft jouw product nu dan in januari 2022, en heb jij een deel van deze waardestijging door kunnen rekenen?
Laat je ook inspireren door concurrenten. Bekijk het product of de dienst van concurrenten waar jij respect voor hebt. Hoe hebben zij zich verbeterd? Innoveer jij op hetzelfde tempo? Of heb je in 2020 een achterstand opgelopen?
Omzet in 2022 is géén garantie voor omzet in de toekomst. Sta stil bij je product of dienst, evalueer hoe het beter kan en neem dat mee in je plan voor 2023.
3. Heb je nieuwe duurzame klanten opgebouwd?
Te vaak zien we dat ondernemers een vaste groep klanten hebben die zorgen voor 80% van de omzet. Bij veel bedrijven is de top 5 klanten verantwoordelijk voor 80% van de omzet. Dit maakt jou erg afhankelijk van deze klanten. Mochten deze klanten wegvallen, is er direct een probleem.
Vaak is dit ontstaan vanuit vroeger. Je probeerde het te maken als ondernemer, vond een paar klanten die goed betaalden en jij bleef met jouw bedrijf overeind. Een droom die uitkwam, je hebt het gered als ondernemer!
Het is goed om duurzame relaties te hebben en wij pleiten er ook niet voor dat je afscheid moet nemen van je goede klanten. Wél zou je elk jaar moeten zoeken naar nieuwe duurzame klanten waardoor jouw afhankelijkheid van dat kleine clubje klanten afneemt. Het is gemakkelijk om laks te worden en te denken dat ze toch wel jouw klant blijven en dat je omzet nu voldoende is. Trap niet in die val en blijf op zoek gaan naar duurzame nieuwe klanten.
Het einde van het jaar is in zicht, dus onze vraag aan jou luidt: hoeveel nieuwe klanten heb jij in 2020 aangetrokken? Is jouw afhankelijkheid van jouw grootste 5 klanten afgenomen? Heb jij er in 2022 voor gezorgd dat wanneer jouw grootste klant wegvalt, deze klap door je nieuwe klanten opgevangen kan worden…?
4. Welke vaardigheden heb je geleerd?
Het is ook belangrijk dat jij je als persoon blijft ontwikkelen. Jouw instelling zou moeten zijn dat jij ieder jaar wil groeien. Ieder jaar beter in [X], slimmer in [Y] of zelfstandiger met [Z]. Dit is ook van belang omdat er dingen gebeuren in de wereld die je niet kunt voorzien (denk aan restauranteigenaars en corona). Dan kun je het als ondernemer nog zo goed doen, die zaak gaat dicht!
Gebeurt dit bij jou, dan sta je sterker als je door de tijd heen als persoon bent gegroeid. Focus je dus ieder jaar op het ontwikkelen van je persoonlijke vaardigheden. Vragen die je jezelf zou moeten stellen: Op welk gebied ben je gegroeid? Op welke vlakken ben je níet gegroeid, terwijl je dat wel zou willen? Wanneer in dit jaar ben jij in de situatie gekomen dat het te moeilijk werd en je de controle verloor? Wat was de oorzaak daarvan en welke competenties moet jij in 2022 gaan ontwikkelen zodat je beter met dit soort situaties kunt omgaan?
Wederom: houd jezelf de spiegel voor, ben eerlijk, zodat jij in 2022 weer de volgende stap kunt maken.
5. Heb ik mijn familie en vrienden genoeg gezien?
Een slechte eigenschap van ondernemers is dat het werk vaak voorop wordt gezet. Begrijpelijk, want klanten moet je tevreden houden en je agenda staat standaard al op 110% gepland.
“Volgende week heb ik het weer rustig schat, dan vieren we het jubileum wel.” Of: “De verjaardag van je tante overslaan is niet zo erg, die is volgend jaar ook weer jarig”. En ook dat bezoekje aan je neefjes en nichtjes kan net zo goed volgende week.
Op de korte termijn zal dit niet voor grote problemen zorgen. Je familie en vrienden begrijpen ook dat je het druk kunt hebben. Toch is het jouw taak als ondernemer om je privéleven en privézaken op orde te hebben en te houden. Het is een pijler waarop jij als ondernemer bouwt.
Nu met de feestdagen voor de boeg, is dit het moment om terug te kijken naar jouw privéleven in 2020. Kun je tegen jezelf zeggen dat je voldoende tijd hebt vrijgemaakt voor je vrouw, man, vriend, vriendin, familie en vrienden? Ben jij die vriend geweest die er was op de momenten die belangrijk waren?
Zoals we al aangaven: het is best logisch als dit er af en toe bij inschiet, maar het is jouw verantwoordelijkheid om dat niet uit de hand te laten lopen. Evalueer 2022 en kijk hoe je dit in 2023 kan verbeteren, mocht je beseffen dat je toch nét te vaak een belangrijk of mooi moment hebt gemist.
